Klimaat voor beginners
Als je het hebt over 'het weer' dan is
het klimaat één van de belangrijkste elementen die met het weer te
maken hebben. Het klimaat is een gemiddelde toestand van het weer
gemeten over een minimale periode van dertig jaar. Normaal gesproken
worden er voor het samenstellen van klimaatstatistieken de gegevens
van hele decennia gebruikt. Zo werd er in het jaar 2010 terug gekeken
naar de periode 1971 tot en met 2000 en werd een jaar later ineens het
tijdvak 1981 t/m 2010 gebruikt mits deze gegevens allemaal voorhanden
waren. Klimaatcijfers zijn altijd gebaseerd op het verleden. |
Klimaatinfo en statistieken
Wil je de klimaatinfo en statistieken van een bepaalde
bestemming bekijken? De site
www.klimaatinfo.nl
biedt uitgebreide klimaatinfo per land, provincie, regio, eiland, stad
en dorp. |
Geen garanties
Het klimaat geeft geen enkele
garanties, doch kunnen de klimaatstatistieken wel enige indicatie
bieden in hoe de weerstoestand op een bepaalde plek in de toekomst zou
kunnen zijn. De langjarige gemiddeldes zijn hierbij een belangrijke
leidraad. Ook kun je in klimaatgegevens zien wat voor extremen er
voorgekomen zijn in het verleden en in hoeverre je in de toekomst
extreme weersituaties kunt verwachten. Op basis van de statistieken en
ligging wordt er een klimaatprofiel gemaakt. Zo'n profiel, dat vaak
een klimaatsoort wordt genoemd, wordt opgemaakt op bepaalde parameters
zoals temperatuur, neerslag en vooral ook grenzen die binnen een
kalenderjaar gehanteerd kunnen worden. Zo geldt er bijvoorbeeld voor
een steppeklimaat dat er gemiddeld 250 tot 500 millimeter neerslag per
jaar moet vallen (langjarig gemiddelde) en geldt voor alle tropische
klimaatsoorten dat de gemiddelde etmaaltemperatuur gedurende alle
maanden niet onder de 18°C mag liggen.
Van levensbelang
Weten met wat voor klimaat je te maken
hebt, wat voor invloed het klimaat op je leefomgeving heeft en in
hoeverre het klimaat onderhavig is aan veranderingen is van
levensbelang. Verkeerde informatie kan leiden tot kleine ongemakken,
grotere problemen en zelfs tot rampen van catastrofale omvang.
Het is daarom essentieel dan klimaatgegevens compleet en duidelijk
zijn. Daarnaast moeten de klimaatdata ook op een juiste wijze
geïnterpreteerd worden. Klimaatcijfers kunnen immers ook misleidend
zijn.
Wat je vooral ziet is dat er de
uiterste waardes waarbinnen temperatuur en neerslaghoeveelheden liggen
soms aardig uiteen kunnen liggen. Dat geldt vooral bij de zogenaamde
continentale klimaatsoorten (ook wel landklimaten genoemd), maar ook
bij de meer gematigde klimaatsoorten zoals in Nederland waar het
gematigd zeeklimaat van toepassing is. Deze frequentieverdeling wordt
binnen klimaatstatistieken eigenlijk zelden of nooit gepubliceerd,
maar is niet geheel onbelangrijk. Door te weten wat voor uitersten er
voor kunnen komen, kan men beslissingen nemen op basis van deze
feiten. Stel je voor dat er bij de aanleg van een dorp rekening
gehouden wordt met een gemiddelde jaarlijkse neerslagsom van 650
millimeter en een gemiddeld natste maand van 92 millimeter. Als je op
basis van deze gegevens een afwateringssysteem aan moet leggen en je
houdt geen rekening met het feit dat er bijvoorbeeld tientallen
millimeters aan neerslag binnen enkele uren kan vallen dan heb je al
snel te maken met een rioleringssysteem dat de hoeveelheid hemelwater
niet meer kan verwerken en straten die onder water komen te staan.
Kun je je voorstellen wat er zou
gebeuren als men er in landen waar zware regenperiodes voorkomen geen
rekening zou houden met enorme hoeveelheden regen? Of als men bij de
bouw van huizen vergeet om ze ook nog bewoonbaar te houden als het
flink gaat vriezen. Zo zie je dat het uiterlijk en de constructie van
huizen wereldwijd aangepast wordt op het heersende klimaat. Doel is om
extreme hitte of koude buiten te deur te houden en het binnenklimaat
beheersbaar te houden. Dacht je dat het gebruik van veel hout in
Scandinavië toevallig zo was omdat men het mooi vind? Of dat er in
sneeuwrijke gebieden veel minder platte daken voorkomen omdat mensen
in die gebieden platte daken minder mooi vinden? Het heeft allemaal
praktische redenen die vooral ervoor moeten zorgen dat de kosten en
risico's binnen de perken blijven. Heb je enig idee hoeveel druk een
sneeuwlaag van twee meter dik uitoefent op een plat dak? Als het verse
sneeuw betreft oefent de sneeuw een druk van ongeveer 400 kilo per
vierkante meter uit! In Nederland wordt er bij de bouw van huizen
rekening gehouden met een druk van 70 kilo per vierkante meter (een
sneeuwlaag van 35 centimeter). Op een plat dak van 15 vierkante meter
dus een gewicht van 1050 kilo dat uitgeoefend wordt op het dak. Mocht
er een keer een sneeuwlaag van 100 centimeter ontstaan dan is die druk
ineens 3.000 kilo. Het is voor de constructie van een huis wel van
belang om te weten hoe groot de kans is dat er extremen in sneeuwlaag
(dus dakbelasting) voor kunnen komen.
Weer, klimaat of weersverwachting?
Wanneer heb je het over het weer,
wanneer spreek je over het klimaat en wat is een weersverwachting?
Veel mensen halen deze zaken door elkaar. Het is eigenlijk heel simpel
uit te leggen:
Het weer is de gesteldheid van
de atmosfeer op een bepaald ogenblik. Dat kan op het huidige moment
zijn, maar men kan het ook over het weer op een moment in het verleden
hebben. Het weer kun je immers registeren. Je kunt dus zeggen dat het
op 5 juli 1977 in stad 'X' om 13:00 uur onbewolkt was en dat de
luchttemperatuur op dat moment 16,7°C bedroeg. Verder kun je weten dat
die dag de zon 7,3 uur zichtbaar was, dat de wind uit zuidoostelijke
richting kwam met een gemiddelde snelheid van 10,6 kilometer per uur
en dat er die dag 2 millimeter neerslag is gevallen.
Je kunt niet zien hoe het weer er in de toekomst uit ziet.
De weersverwachting is een
voorspelling waarbij gebruik gemaakt wordt van een aantal elementen.
Belangrijk zijn de actuele weergegevens, de waarnemingen in de directe
omgeving en ervaringen uit het verleden. Zo weet je dat bepaalde
combinaties van factoren met enige zekerheid kunnen leiden tot een
bepaald weerbeeld. Op basis van alle beschikbare gegevens maken
meteorologen verschillende verwachtingsmodellen. Tegenwoordig gebeurt
dit overigens grotendeels door computers. Op basis van de
verwachtingsmodellen wordt er een weersverwachting opgesteld. Deze is
nauwkeuriger naarmate deze dichterbij het heden liggen.
Het klimaat is zoals in de
intro van deze pagina geschreven een registratie van temperatuur,
neerslag, zonneschijn, luchtvochtigheid en andere relevante factoren
van het weer. Op basis hiervan worden langjarige gemiddeldes
samengesteld en op basis van deze gemiddelde waardes kan men een
klimaat-indeling maken. Het meest gehanteerde klimaatsysteem is de
klimaatclassificatie van Köppen-Geiger.
Opmerkingen?
Hoewel de informatie op
www.klimaatvoorbeginners.nl zo nauwkeurig mogelijk geschreven is,
is het altijd mogelijk dat er spelfouten op staan of dat informatie
soms minder correct is dan wij zouden willen. Mocht u een fout
tegenkomen,
mailt u ons dan gerust. |
Klimaat 'voor beginners'
De site
www.klimaatvoorbeginners.nl is voortgekomen uit meerdere jaren
schrijven over het klimaat op allerlei populaire vakantiebestemmingen,
maar ook op minder bekende plekjes op onze aardbol.
In eenvoudige taal willen we uitleggen wat klimaat is, in hoeverre het
klimaat ons dagelijks leven beïnvloed, hoe je klimaatcijfers moet
interpreteren en hoe het volgens ons zit met de klimaatverandering
waar men het de laatste tijd zoveel over heeft.
De site is niet geschreven door een meteoroloog
of klimatoloog. Er is geen sprake van kennis uit studie, maar wel uit
kennis en ervaring die opgedaan is vanwege het zowel hobbymatig
bestuderen van als het professioneel schrijven over het weer en
klimaat.
Spreekbeurt of werkstuk
Mocht je een spreekbeurt moeten/willen houden
over het klimaat of een werkstuk moeten maken over het klimaat, het
weer of over de klimaatindeling van Köppen-Geiger, dan kun je op deze
site veel relevante informatie vinden. Houd er echter rekening mee dat
als je simpelweg informatie van deze site kopieert en plakt, jouw
leraar of lerares op school dat waarschijnlijk vrij snel door heeft.
Je kunt je onderscheiden door de info op deze site als een soort van
basis te gebruiken en vervolgens bepaalde elementen uit te diepen. Je
kunt er ook voor kiezen om het klimaat op een bepaalde locatie verder
te belichten en te kijken wat voor gevolgen het klimaat voor die
locatie heeft (gehad).
|